| De Galluskerk te Angerlo Samen met het kerkje van Oosterbeek is Angerlo het oudste kerkgebouw van ons land. Het stamt uit de vroeg-romaans periode van na 900 na Christus. Het aanvankelijke gebouw is een éénbeukige pre-Romaans schip, dat opgetrokken was met ijzeroerstenen. In loop der tijden heeft de kerk de nodige veranderingen ondergaan. Zo werd in de twaalfde eeuw aan de noordkant een zijbeuk toegevoegd, die aan de oostzijde afgesloten werd door een overwelfde zijkapel. Deze fungeerde als benedendeel van een toren. In de loop der tijden is deze toren gesloopt. Aan de westkant van de kerk verrees een laat Romaanse toren. Het turfstenen koor aan de oostzijde van de kerk werd omstreeks 1400 in gotische stijl gebouwd en kreeg later in de tijd aan de noordzijde een laat gotische sacristie. De toren aan de westzijde moest in 1766 plaatsmaken voor een nieuwe toren in baksteen. Ook deze is verdwenen. Dat gebeurde toen de kerktoren door de Duitsers werd opgeblazen. De Duitsers hebben bij de koster de sleutel gevraagd en deze na de vernietiging van de toren weer terug gegeven, de sleutel hangt nog steeds in het toegang portaal van de kerk. Na de oorlog werd er in 1947 een archeologisch onderzoek verricht naar de oorspronkelijke vorm van de kerk. In de westelijke deel van het schip stuitten de archeologen op vier grote zwerfkeien. In het oude koor aan de zuidzijde bevond zich een kinderschedel. De manier waarop die schedel was geplaatst, deed vermoeden dat het niet om enkele toevalligheden ging. Wellicht had het iets te maken met het gebruiken van de oude Germanen. Er werd ook een kandelaar gevonden deze staat nu in het koor. Aan hand van de resultaten van het onderzoek is de kerk herbouwd met behulp van de oude turfstenen en de donkere ijzeroerstenen. De oude Romaanse schipmuren, die in de loop der eeuwen deels onder grond verdwenen waren, zijn er letterlijk uitgegraven en zodoende weer in hun oorspronkelijke hoogte teruggebracht. Ook de toren is (in baksteen) gereconstrueerd. Het schip en de zijbeuk kregen weer hun Romaanse dakhelling met kenmerkend halfronde Romaanse patertjes en nonnetjes pannen, terwijl de Gotische schipvenster plaats moest maken voor kleine Romaanse vensters. Karakteristiek voor de pre-romaanse bouwstijl zijn de oorspronkelijke vierkante pilaren in de kerk, ze zijn uniek in ons land. De met snijwerk versierde eiken preekstoel dateert uit 1690.De grote kanselbijbel is een geschenk van ‘Leeuwarder mannen’, die in 1944 tijdens de oorlog door de bezetter in Angerlo te werk gesteld waren, als dank voor de genoten gastvrijheid. Sint Gallus Sint Gallus was de kerkpatroon van de kerk in Angerlo en het patronaatsrecht was in handen van de bisschop van Utrecht. Waarschijnlijk is de kerk gebouwd door een volgeling van Sint Gallus.    Beeldje voor de Galluskerk te Angerlo: ‘De dames van Angerlo/Beinum’ Beelhouwwerk van: Pieter Snijders en Theo Renirie  De kanselbijbel |